22 تیر 1404

روزنامه‌نگاری شبکه‌ای چیست؟

7 بهمن 1403

خبرگزاری ایسنا

روزنامه‌نگاری شهروندی قواعد و ملزوماتش را به روزنامه‌نگاری حرفه‌ای تحمیل کرد و بر آن اثرگذاشت و نتیجه ترکیب این دو به پدیده «روزنامه‌نگاری شبکه‌ای» انجامید.

ظهور رسانه‌های جدید، رسانه‌های سنتی و جریان اصلی را به چالش فراخوانده است، به گونه‌ای که با کاهش میزان تیراژ، حیات اجتماعی این رسانه‌ها را به مخاطره انداخته و بسترساز افول روزنامه‌نگاری سنتی شده‌اند. شبکه اینترنت به‌صورتی بی‌زمان و بی‌مکان بن‌بست‌های سنتی تحمیل شده را در هم شکسته، رسانه‌ای هیجان‌انگیز و ایده‌آل برای انتشار سریع، به‌هنگام و دوسویه اطلاعات و اخبار آفریده است. گسترش دسترسی به اینترنت، تمایل به جریان آزاد اطلاعات و انحصارزدایی از تولید و نشر اطلاعات و اخبار بدون تحمیل دیدگاه‌های نخبگان حرفه‌ای نسل جدیدی از روزنامه‌نگاری را رقم زده که برخی از آن به عنوان الگوی جانشین دیدگاه روزنامه‌نگاری سنتی یاد کرده‌اند. در ایران، اما، تأثیر رسانه‌های جدید بر رسانه‌های سنتی هنوز قابل مدیریت است. در واقع، رسانه‌های جدید و رسانه‌های سنتی باید به نوعی مسالمت‌آمیز در کنار یکدیگر حضور داشته، حضور یکی دیگری را تقویت کند. بنابراین، در این مقاله، بر آن هستیم تا نشان دهیم که اینترنت جایگزین روزنامه نخواهد شد، همانگونه که روزنامه و تلویزیون جایگزین رادیو نشدند. اما، بر این باوریم که در ایران نیز روزنامه‌نگاری حرفه‌ای باید قواعد بازی روزنامه‌نگاری شهروندی را کم و بیش بپذیرد تا از ترکیب این دو، پدیده‌ای به نام روزنامه‌نگاری شبکه‌ای شکل گیرد. در این مسیر، باید روش‌های سنتی روزنامه‌نگاری با رویکردهای رسانه‌های جدید در هم آمیزد تا روزنامه‌نگار خلاق نوظهور با سلطه بر ابزارهای زیست‌بوم جدید رسانه‌ای در این رقابت نفس‌گیر پیروز میدان باشد.( آینده‌پژوهی روزنامه‌نگاری در ایران: از افول روزنامه‌نگاری سنتی تا ظهور روزنامه‌نگاری شبکه‌ای؛ نوشته مرضیه حاجی پور ساردویی)

کتاب کوچک «روزنامه‌نگاری شبکه‌ای» نوشته پدرام الوندی، مدخلی است برای ورود به دنیای اَبررسانه‌ها. دنیای روزنامه‌نگاری شبکه‌ای. گسترش دسترسی به اینترنت در سراسر جهان، ظهور رسانه‌های شخصی و بعد تولد شبکه‌های اجتماعی سبب شد تا رسانه‌ها به تکاپو بیفتند و وارد چرخه جدیدی از تولید محتوا شوند: چرخه‌ای که کاربران در آن نقش مهم‌تری داشتند. روزنامه‌نگاری شهروندی قواعد و ملزوماتش را به روزنامه‌نگاری حرفه‌ای تحمیل کرد و بر آن اثرگذاشت و نتیجه ترکیب این دو به پدیده «روزنامه‌نگاری شبکه‌ای» انجامید.

در این کتاب تلاش شده است روزنامه‌نگاری شبکه‌ای به‌عنوان پدیده تازه در تحریریه‌های مطبوعاتی تصویر شود و نیز برخی نمونه‌های انتزاعی و واقعی از عملکرد زیست‌بوم جدیدِ رسانه‌ای بحث و بررسی شود. با همه این‌ها، این کتاب تنها باب را برای ورود به بحث باز کرده است و تجربه حرفه‌ای و رویکردهای نظری روزنامه‌نگاری شبکه‌ای هنوز در ایران، در آغاز راه است و راه برای مطالعه و بحث بیش‌تر درباره آن گشوده است.

در این کتاب مدل روزنامه‌نگاری شبکه‌ای در برخی از رسانه‌ای جهان مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است.

مطالب مرتبط