14 تیر 1404

به بهانه روز جهانی موزه و میراث فرهنگی؛ تاکید بر «موزه‌های آموزشی و پژوهشی»

29 اردیبهشت 1403

آیدا علی اکبری

از سال ۱۹۷۷ تاکنون شورای بین المللی موزه‌ها(ICOM)، روز ۱۸ ماه می‌ که مصادف با 29 اردیبهشت ماه خورشیدی است را به عنوان روز جهانی موزه اعلام کرده و گرامی می‌دارد. این رویداد هر سال یک شعار با موضوع مشخص را برجسته می‌کند و امسال شعار روز جهانی موزه، «موزه‌های آموزشی و پژوهشی» است که بر نقش مؤسسات فرهنگی در ارائه یک تجربه آموزشی جامع تأکید دارد.

موزه‌ها ابزاری مهم در تبادل فرهنگی، غنی‌سازی فرهنگ و همکاری و صلح در میان مرد هستند و روز جهانی موزه فرصتی است برای بالا بردن آگاهی عمومی در مورد نقش بین المللی موزه‌ها در توسعه جامعه امروز. موزه‌ها می‌توانند نقش پیشرو در تقویت اقتصاد خلاق در سطح محلی و منطقه‌ای ایفا کنند. موزه‌ها همچنین به طور فزاینده‌ای در حوزه اجتماعی حضور دارند و به عنوان بسترهایی برای بحث و گفتگو عمل می‌کنند، به مسائل پیچیده اجتماعی رسیدگی و مشارکت عمومی را تشویق می‌کنند.

بر اساس گزارش یونسکو تا سال 2021، بیش از 104 هزار موزه از 55 کشور به ایکوم ملحق شده‌اند، اما بر اساس همین گزارش، موزه‌های جهان به طور مساوی در سطح جهانی توزیع نشده‌اند، به طوری که اروپای غربی و آمریکای شمالی تا مارس 2021 حدود 61 درصد موزه‌ها را به ثبت رسانده‌اند. در مجموع، ایالات متحده به تنهایی تقریباً یک سوم کل سازمان‌ها را تشکیل می‌دهد و در صدر فهرست کشورهای پیشرو قرار دارد.

با نگاهی به تاریخچه موزه در جهان در میابیم که نخستین موزه‌هایی که در جهان تأسیس شدند، هیچ‌کدام هدف خاصی نداشتند و درواقع پرستشگاه‌هایی مقدس محسوب می‌شدند. اولین مجموعه شخصی دنیا که «آشمولین» نام داشت در سال ۱۶۸۳ در آکسفورد انگلستان به نمایش درآمد و پس‌ از آن در زمان رنسانس، توجه به موزه‌ها بیشتر شد. اوج هنر موزه‌داری در جهان را موزه لوور به نمایش گذاشت که هم‌اکنون به‌عنوان پر بازدیدترین موزه جهان محسوب می‌شود. از جمله معروف‌ترین موزه ها در دنیا می‌توان موزه هنر متروپلیتن، موزه ملی ۱۱/۹ نیویورک، موزه آکروپلیس، موزه مردم شناسی مکزیک، موزه هرمیتاژ و ارتش سفالین چین را نام برد.

شورای بین‌المللی موزه‌ها (ICOM) استانداردهای حرفه‌ای و اخلاقی را برای موزه‌ها ایجاد می‌کند و در مورد مسائل مربوط به میراث فرهنگی، ارتقای ظرفیت سازی و ارتقای دانش توصیه‌هایی ارائه می‌کند. ایکوم صدای متخصصان موزه در صحنه بین المللی است و آگاهی فرهنگی عمومی را از طریق شبکه‌های جهانی و برنامه های همکاری افزایش می‌دهد.

ترجمه: آیدا علی اکبری

منابع:

icomon

meta.wikimedia.org

statista

مطالب مرتبط