سریکومار رائو، یک سخنران خوش مشرب، با خندهای که دیگران را هم به خنده وامیدارد، توضیح میدهد که چگونه همه ما با پچپچ های مداوم درونیمان زندگی میکنیم؛ پچپچهایی که مدل ذهنی ما را درباره چگونگی کار جهان تقویت میکند.
او میگوید: همه شما در یک دنیای خیالی زندگی میکنید. تمام زندگی شما و واقعیتی که آن را تجربه میکنید، در اصل مجموعه داستانهایی هستند که برای خودتان گفتهاید و به گفتنش ادامه میدهید.
رائو باور دارد: «مهم این است که یاد بگیریم در عین حفظ متانت و آرامش، نیرومندانه بکوشیم» و ادعا میکند که هیچ یک از این ایدهها را از خود نمیگوید، بلکه آنچه ارائه میکند، آداب و سنن روحی و فلسفی هزاران سالۀ مبتنی بر اصول و بنیانهای زندگی بشری است.
پیام او به طور وسیعی در بین کارکنان گوگل و اعجوبههای هوش و غولهای فناوری دنیا پخش شده و کیست که آرزوی بازآفرینی خود را نداشته باشد؟
بیایید از یک تجربه فکری که توسط فیلسوف بزرگ انگلیسی برتراند راسل در اوایل 1900 کشف شده آغاز کنیم. تصور کنید 20 نفر به طور همزمان به یک صندلی نگاه میکنند و طبیعتا هر یک صندلی را متفاوت از دیگران میبینند. آیا همه این چشماندازها درستاند؟ بله، و اگر همه درستاند کدامیک صندلی است؟ هومممم…
پاسخ این است که هیچیک. هر چشم انداز، فقط نمودی از صندلی است نه خود صندلی، و در عین اینکه صندلی ممکن است یک واقعیت واحد باشد، افراد، آن را از راههای کاملا متفاوتی تجربه میکنند.
نکته مورد توجه راسل این بود که ما هیچگاه نمیتوانیم واقعیت فیزیکی صندلی را به تمامی ببینیم یا دریابیم، علیرغم این که به وجود چنین واقعیتی آگاهیم، زاویه دید ما همیشه دانش ما را محدود میکند.پس اگر 20 نفر میتوانند 20 تصویر متفاوت از یک صندلی داشته باشند، شما میتوانید به سادگی نگاه خود را به صندلی، با عوض کردن جای خود تغییر دهید و از قدرت خود برای درک متفاوت واقعیت استفاده کنید.
این یک تلنگر است: «درک متفاوت واقعیت، میتواند واقعیت را تغییر دهد.»
همه آنچه شما درباره شغلتان، همکارانتان، زندگی عاشقانهتان، خانواده و دوستانتان میدانید، لزوما واقعیت ندارند. آنها فقط ادراک شما از واقعیت هستند و ادراک شما، فقط یکی از واقعیتهای ممکن است؛ یکی از 20 تصویر صندلی و نه تنها واقعیت ممکن.
مشکل، هنگامی آغاز میشود که ما تصور کنیم واقعیتی که دریافتهایم، و با گفتوگوهای درونیمان تقویت شده، تمام واقعیت است. گفتوگوهایی مانند اینکه همکاران حسود دارند زیر آب مرا میزنند، کارمندان دارند علیه من کار میکنند یا فلان فرد از من متنفر است و…
مشخصا دنیایی که ماتجربه میکنیم، واقعی نیست. رائو میگوید: ما آن دنیا را خلق میکنیم. ما آن را از مدلهای ذهنی خود که دههها با آن زندگی کردهایم، میسازیم و پس از انجام اینها، به زندگی خود ادامه میدهیم، بی آن که واقف باشیم مدل ذهنی ما فقط از ادراکات ما ساخته شده، نه از واقعیتها.
وقتی برای بازآفرینی خود و مدل کسب و کار خود آماده میشویم، خوب است که تمرین کنیم ابتدا خودمان را از محدودیتهای خودساخته برهانیم. هر مشکلی، هر دو راهی دشواری، و هر پایان ناخوشایندی که خود را با آن روبرو میبینیم، فقط در داخل یک چارچوب و از یک نگاه خاص حل ناشدنی به نظر میرسد. وقتی جعبه را بزرگتر کنیم، یا چارچوب دیگری برای دادهها خلق کنیم، مشکل رنگ میبازد و همزمان، فرصتهای جدیدی پدیدار میشود.
نپذیرفتن اینکه واقعیات ساخته میشوند ساده است؛ میتوانیم آن را یک حرف بیمعنی عصر جدید، که صرفا حس خوبی ایجاد میکند بدانیم اما آنچه مهم است این است که نگاه کردن به جهان با علم به اینکه همه اینها ساخته شدهاند، عمیقا برای بازآفرینی مفید است؛ فارغ از اینکه به صورت عینی درست باشد یا خیر.
تیم کلارک، الکساندر استروالدر و ایو پیگنیور، نویسندگان کتاب «مدل کسب و کار شما» بعد از آشنا کردن ما با طرز تفکر رائو و راسل، برای کمک به لزوم پذیرش بازآفرینی، پنج گامی که برای بازطراحی مدل کسب و کار لازم است را اینگونه شرح میدهند:
ابتدا مدل کسب و کار شخصی امروزتان را بکشید، سپس نقاط ناخوشایند آن را مشخص کنید و بعد، سنجشگرانه از خود پرسشهای تشخیصی بپرسید؛ پرسشهایی نظیر اینکه آیا واقعا به کارتان علاقهمندید؟ آیا حس میکنید تواناییهایتان دارد هدر میرود یا مهارتتان بیاستفاده مانده است؟ آیا تمایلات شخصیتان با محیط کاریتان همخوان است؟ و…
در مرحله چهارم، اجزای تشکیل دهنده مدل کسب و کار شخصی خود را تغییر دهید و اثرات این تغییر را ارزیابی کنید. اکنون میتوانید مدل کسب و کار شخصی و شغلی خود را دوباره بکشید و به بازآفرینی برسید.
بنا به نیاز واقعی قشر جوان، موضوع محوری سازمان دانشجویان جهاددانشگاهی واحد اصفهان در سال جاری، «کسب و کار» است و این سازمان، با انتشار سلسله یادداشتهای «کار خوانی»، میکوشد به معرفی کتابهای مفید حوزه کسب و کار بپردازد. برای مطالعه مطالب منتشر شده در این زمینه، کافی است هشتگ #کار_خوانی را در کانال ایتا و تلگرام سازمان دانشجویان به نشانی studentcity_isf@ جستوجو کنید.