روز جهانی مبارزه با بیابان‌زایی و خشکسالی هر ساله در ۱۷ ژوئن مصادف با 28 خردادماه امسال، از سوی سازمان ملل برگزار می‌شود؛ هدف آن افزایش آگاهی از وجود بیابان‌زایی و خشکسالی و برجسته کردن روش‌های جلوگیری از بیابان‌زایی و بهبود خشکسالی است.
بیابان‌زایی به عنوان سومین چالش مهم قرن ۲۱، در اواخر دهه ۱۹۶۰ و اوایل ۱۹۷۰، به‌عنوان یکی از معضلات کشورهای توسعه‌نیافته در سطح بین‌المللی مطرح شد. امسال موضوع این روز «اتحاد برای سرزمین؛ میراث ما، آینده ما» انتخاب شده است و بر قدرت تحول آفرینی مدیریت پایدار برای رسیدگی به چالش‌های جهان امروز و ایجاد طرحی مناسب برای آینده زمین تاکید دارد. موضوع امسال، فراخوانی شفاف برای اقدام جهانی در مورد احیای زمین و تاب آوری در برابر خشکسالی است.
آشنایی با بیابان‌زایی و تأثیرات آن
بیابان‌زایی به فرآیندی اطلاق می‌شود که طی آن زمین‌های حاصلخیز به بیابان تبدیل می‌شوند، این روند معمولاً در نتیجه خشکسالی و جنگل‌زدایی یا شیوه‌های کشاورزی ناپایدار رخ می‌دهد. تخریب زمین معیشت میلیون‌ها نفر را تهدید می‌کند، منجر به تشدید فقر و ناامنی غذایی می‌شود و باعث مهاجرت اجباری می‌گردد.
بر خلاف اکثر بلایای طبیعی که منجر به تخریب سرزمین ما هستند، خشکسالی و بیابان زایی بی سر و صدا رخ می‌دهد و اغلب تا زمانی که عواقب غم انگیز آن مشهود نشود، قابل مشاهده نیست.
افزایش جمعیت، همراه با افزایش الگوهای تولید و مصرف ناپایدار، تقاضا برای تأمین منابع طبیعی را افزایش می‌دهد و زمین را تا حد تخریب می‌رساند.
آوریل امسال؛ گرم‌ترین ماه سال طی دهه‌های اخیر
طبق گزارش IPCC، انتشار گازهای گلخانه‌ای منجر به افزایش دما و تشدید خشکسالی می‌شود. در حالی که خشکسالی این روزها تمام سطح کره زمین را در معرض تهدید قرار داده است، تأثیر نامتناسبی بر آسیب پذیرترین جوامع دارد.
شاخص‌های جهانی GDIS نشان داد آوریل امسال خشک‌ترین ماه سال طی دهه‌های اخیر بوده است. در این ماه بخش‌هایی از آفریقا، استرالیا، آمریکای جنوبی و شمالی، حوزه مدیترانه و بخش‌های جنوبی آسیا کاملا خشک بود. دمای غیرمعمول گرم، بخش‌های وسیعی از جهان را تحت تأثیر قرار داد، تبخیر افزایش یافت و شرایط خشکسالی را بدتر کرده است.
در این بین ارتقای مدیریت پایدار زمین، احیای جنگل‌ها، حفاظت از آب‌های سالم، استفاده از سیستم هشدار اولیه و البته مشارکت تمام اقشار جامعه از جمله راهکارهایی‌ست که می‌توان با این بحران مقابله کرد.
ترجمه: آیدا علی اکبری
منابع:
Unccd
Unwater
ncei
