18 مهر 1403

جهاددانشگاهی یک نهاد بلوغ یافته است

نویسنده: طاهره شفیعی

14 مرداد 1402

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی واحد اصفهان، سعید ابراهیمی، معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری اصفهان در گفت و گویی به مناسبت چهل و سومین سالگرد تشکیل جهاددانشگاهی، اظهار کرد: جهاددانشگاهی یک نهاد عمومی غیردولتی است و از این نظر مشابه شهرداری است. این نهادها بودجه مصوب دولتی ندارند و بار اصلی تامین منابع بر دوش خودشان است، در عین حال که باید کارهای کیفی انجام دهند تا بتوانند منابع خود را تامین کنند و درآمدزایی داشته باشند، بنابراین اگر یک نهاد عمومی غیردولتی از عهده انجام ماموریت‌های خودش برآمده، یعنی توانسته به خوبی بین منابع و مصارف خود تعادل برقرار کند. به نظرم جهاددانشگاهی نیز تاکنون توانسته این تعادل را ایجاد کند. 

وی با بیان اینکه فعالیت‌های جهاددانشگاهی از اعتبار خوبی برخوردار است، گفت: جهاددانشگاهی در تصمیم گیری‌ها برای مدیران اجرایی که به صرف گزارش‌های علمی بسنده نمی‌کنند قابل اتکاست، به طوری که کارهای زیادی از طریق دانشگاه‌ها و نهادهای پژوهشی به دست ما می‌رسد، اما گزارش‌های جهاددانشگاهی به حوزه اجرا نزدیک است و برای ما پوسته علمی صرف ندارد. 

ابراهیمی افزود: به نظرم جهاددانشگاهی یک نهاد عمومی غیردولتی و بلوغ یافته در حوزه‌های ماموریتی خودش است که توانسته متناسب با شرایط خودش را سازگار کند؛ از آموزش به پژوهش و از پژوهش به سمت پژوهش کاربردی حرکت کرده و آرام آرام به سمت حوزه فناوری رفته است، چون نسبت به تغییرات محیط آگاهی دارد و همسو با این تغییرات پیش می‌رود، به همین دلیل معتقدم یک نهاد بلوغ یافته است.

معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری اصفهان با اشاره به ارتباط این معاونت با جهاددانشگاهی، توضیح داد: تقریبا در تمام حوزه‌های برنامه‌ریزی، سرمایه انسانی و پژوهش و اطلاعات با جهاددانشگاهی ارتباط داریم و از ظرفیت‌های این نهاد استفاده کرده‌ایم.

 وی با بیان اینکه شهرداری به عنوان یک نهاد خدماتی نقش‌ها و مسئولیت‌هایی دارد و بر اساس تکالیف قانونی فعالیت می‌کند، تصریح کرد: اما واقعیت این است که اگر شهرداری به محیط اطراف خود نگاه کند سازمان‌ها و نهادهای زیادی در کنار خود می‌بیند که در حوزه‌‌های مشابه فعالیت می‌کنند و اگر ما ارتباطات درست سازمانی با آنها برقرار کنیم توانمان چند برابر می‌شود؛ این همان رویکرد شهر همگرا است؛ شهری که همه عناصر و بازیگران آن در کنار هم فعالیت می‌کنند تا به اهداف مشترک برای شهر و شهروندان دست یابند. در حال حاضر نیز یکسری کلان موضوعات داریم مثل محیط زیست شهری که نمی‌توان گفت فقط شهرداری یا سازمان حفاظت محیط زیست در این زمینه مسئولیت دارد، در حوزه فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی شهر هم همه باید با همدیگر کار کنیم و در چتر مفهومی بزرگتری تحت عنوان همگرایی همکاری داشته باشیم.

ابراهیمی با بیان اینکه در حال حاضر به طور خاص از ظرفیت‌های جهاد استفاده می‌کنیم اما این همکاری نظامند نشده و فعلا در قالب تفاهم نامه‌های همکاری خود را نشان می‌دهد، خاطرنشان کرد: ظاهرا ما به نهادهای متفاوتی پاسخگو هستیم و از همین منظر برنامه‌ریزی‌های گسسته‌ای داریم و پاسخگویی‌ها هم متفاوت است، چون در کلان همسویی ندارد و به همین دلیل به سلایق مدیران و دیدگاه‌های آنها بر می‌گردد.این موضوع باعث شده سطح همکاری‌ها به تفاهم‌نامه محدود ‌شود که در برهه‌هایی قوت و ضعف می‌گیرد.

به گفته وی، بهترین راه برای تقویت همکاری‌ها این است که در مرحله تدوین برنامه، مشترکا هدفگذاری کنیم و در هدفگذاری نیز فراتر از حوزه ماموریتی خود فکر کنیم تا همه تحت مفهوم وسیع‌تری مثل شهر قرار گیریم. به دنبال آن متناسب با این اهداف، استراتژی‌ها و پروژه‌ها و اقدامات را تعریف و اجرا کنیم. در این صورت می‌توان گفت یکپارچگی ایجاد شده و بعد از آن می‌توان انتظار داشت در لایه اجرا نیز همسویی بیشتر اتفاق افتاد.

معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری اصفهان یکی دیگر از راهکارهای تقویت همکاری‎های‌ مشترک را استفاده از زیرساخت‌های مشترک اطلاعاتی دانست و توضیح داد: اطلاعات پایه، تحلیل‌های مشابه و سیاست گذاری‌های نزدیک به هم ایجاد می‌کند، به طوری که وقتی منابع اطلاعاتی یکسان داشته باشیم انتظار می‌رود در تصمیمات همگرایی داشته باشیم. در حال حاضر عموما تصمیمات اقتضائی و مبتنی بر سلیقه گرفته می‌شود، درحالی که باید تصمیم گیری مبتنی بر داده باشد. درست در همین نقطه است که داده مشترک می‌تواند به تصمیمات نزدیک به هم منجر شود و به نظرم این راهکار عملی برای همکاری‌های بیشتر است.

وی یادآور شد: معتقدم ما در شهرداری باید از پوسته خود بیرون بیاییم و با نهادهایی مثل جهاددانشگاهی گفت‌وگو، مذاکره و هم اندیشی کنیم تا نتایج آن عاید شهر و شهروندان شود، همانطور که در دنیا این اتفاق افتاده است. 

ابراهیمی در مورد فعالیت‌های جهاددانشگاهی در حوزه دانش بنیان نیز اظهارکرد: نهادی که وارد حوزه دانش‌بنیان شده یعنی توانسته حوزه پژوهش و نوآوری را به عمل برساند. معمولا وقتی نهادی وارد این چرخه می‌شود کل مراحل رشد را پست سر گذاشته است. جهاددانشگاهی نیز در حوزه دانش‌بنیان فعالیت خوبی انجام داده، از سوی دیگر شهرداری و بسیاری از سازمان‌های دیگر مسائل و نیازهای متعددی دارند که عموما با مدل‌های ساده قابل حل نیست، درحالی که دانش بنیان‌ها و فناوری‌های نوین به جای یک گام، می‌توانند ما را چند گام جلو ببرند و این ظرفیت می‌تواند بسیار کمک کننده باشد. 

وی اضافه کرد: شهرداری یک حوزه بسیار پر نیاز است و نیازمند تکنولوژی‌های نوین برای خدمات‌رسانی در بخش آتش نشانی، فضای سبز، پسماند، حمل و نقل، انرژی و … است، درحالی که بسیاری از تکنولوژی‌های نوین در این حوزه‌ها وارداتی است. به همین دلیل است که دانش‌بنیان‌ها برای ما یک ضرورت است و باید استفاده کنیم و خوشبختانه جهاددانشگاهی هم به خوبی این حوزه را شناسایی کرده است. 

معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری اصفهان با تاکید براینکه تقویت یک فعالیت به چند موضوع بستگی دارد، توضیح داد: موضوع اول پایمردی و استقامت سیاست گذاران است، چراکه کارهای بزرگ آدم‌های بزرگ می‌خواهد و این جنس کارها کوتاه مدت نیست. چنین فعالیت‌هایی باید در لایه اهداف کلان و استراتژی‌های بلند سازمانی قرار گیرد و در اهداف کلان و سند راهبردی جایگاه خودش را داشته باشد، بنابراین اگر قرار است کاری دوام داشته باشد باید اول این باور ایجاد شده باشد.

وی ادامه داد: در طرف دیگر متقاضیانی هستند که رابطه آنها با عرضه کننده چند مدل است؛ گاهی عرضه کننده خدمات نیازی که متقاضی نشناخته را تبیین می‌کند و به نتیجه می‌رساند و گاهی دستگاه‌های اجرایی و نهادهای خدماتی یکسری نیازهایی احصا می‌کنند که دسترسی و شناخت این نیازها می‌تواند زمینه کسب و کار برای عرصه کنندگان باشد. در حال حاضر ما مسائل کلیدی مشخصی داریم مثل مشکل آب، انرژی و آلودگی هوا که سازمان هوشیار خودش را با هنرمندی به این مسائل کلیدی ربط می‌دهد. رشد و توسعه زاییده نیاز است و وقتی مساله ای دادیم و راه حل گرفتیم، قطعا منجر به پایداری ارتباط می‌شود. در واقع پاسخ‌های به موقع و مناسب و کاربردی، جهاددانشگاهی را به یک مجموعه قابل اعتماد تبدیل می‌کند.

وی یادآور شد: شهرداری اهداف مشخصی دارد و ما نمی توانیم هدف‌های نوآورانه داشته باشیم و هنر ما در روش‌های نوآورانه است، اما جهاددانشگاهی می‌تواند غیر از روش، در اهداف هم نوآوری داشته باشد.

ابراهیمی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به نیروی انسانی کیفی به عنوان یکی دیگر از ظرفیت‌های جهاددانشگاهی اشاره و اظهار کرد: موتور متحرک و پیشران سازمان‌هایی مثل جهاد نیروی انسانی است که به آن سرمایه انسانی می‌گوییم پیشران سازمان‌هایی با جنس پژوهش، فناوری و آموزش نیروی انسانی کیفی است که از جذب تا حفظ، رشد و صدور نیروی انسانی کیفی جزو زنجیره این فرایند می‌شود. در این میان نظام‌های پرداخت و انگیزه بخشی به نیروی انسانی در این سازمان‌ها اهمیت زیادی دارد.

معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری اصفهان ادامه داد: وقتی سازمانی نیروی انسانی کیفی و نخبه دارد، مدیریت این نیروها نیز متفاوت خواهد بود. به نظر من جهاددانشگاهی اصفهان به یک دوره 10 تا 15 ساله نیاز دارد تا ببینیم چطور از این چالش عبور می‌کند، چالشی که وجود دارد این است که معمولا نیروهای کیفی وقتی توانمند می‌شود سازمان را ترک می‌کند، درحالی که جهاددانشگاهی با زایش شرکت‌های وابسته که خود این نیروها در آن درگیر شوند می‌تواند نیروهایش را حفظ کنند، همین بحران در ایریسا فولاد مبارکه هم اتفاق افتاد و فولاد این نیروها را سهامدار شرکت کرد، البته جهاد هنوز دچار این چالش نشده چون همچنان متقاضی زیاد داریم، اما قطعا در 10 تا 15 سال آینده حتما باید به مدل‌های حفظ و نگه داشت نیروی انسانی فکر کند، چون روش جذب و پرورش که فعلا در جهاددانشگاهی استفاده می‌شود جزو روش‌های پر هزینه و چالش برانگیز در آینده خواهد بود.

وی با اشاره به اینکه سازمان‌های پیشتاز و الگو معمولا نیروی انسانی توانمند را صادر می‌کنند چون هنرشان در بازتولید و ترمیم نیروهاست، گفت: با این وجود این سازمان‌ها باید مراقب باشند یک مرتبه تهی نشوند و به الگوهایی رو بیاورند که نیروی انسانی کیفی با علاقه مندی و انتظارات متفاوت، ماندگار شود، چراکه این نیروها با الگوهای دستوری ماندگار نمی‌شوند و معمولا مشورتی تفویضی هستند. 

ابراهیمی با بیان اینکه سازمان‌های پیشرو مدام به الگوهای موفق و روز دنیا دقت می‌کنند و نگاهشان به بهتر بودن است، تاکید کرد: باید ارتباطات ملی و بین المللی را تقویت کنیم و بتوانیم از الگوهای موفق دنیا بهره بگیریم. این ارتباطات می‌تواند کمک زیادی به نهادهایی مثل جهاددانشگاهی و شهرداری کند تا این چرخه رشد و توسعه فزاینده باشد. 

وی از جهاددانشگاهی اصفهان به عنوان یک سازمان‌ پیشرو یاد کرد که ظرفیت بسیار خوبی دارد و افزود: اگرچه در تعامل با چنین نهادهایی الگوهای منسجمی وجود ندارد، اما باید تلاش کنیم با استفاده از روش‌های جدید، راه‌های تقویت همکاری‌های مشترک را پیدا و تقویت کنیم. در واحدهای جهاددانشگاهی یعنی نیز تقسیم کار ملی انجام شود که البته می‌دانم تا حدی این اتفاق افتاده و به جای اینکه این واحدها رقابت کننده با یکدیگر باشند، مکمل همدیگر هستند.

خبرهای مرتبط

نشانی: خیابان هزارجریب، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، خیابان اندیش، بعد از تالار سبز، جهاددانشگاهی واحد اصفهان