در این کارگاه که به همت اندیشکده گردشگری و صنایع خلاق جهاددانشگاهی اصفهان و با همکاری شهرداری اصفهان در سالن کنفرانس کتابخانه مرکزی شهرداری اصفهان برگزار شد، مجید فرهادی، دانشآموخته دکتری مدیریت گردشگری با توضیح گردشگری تجربهمحور، گفت: گردشگری تجربهمحور فرآیندی است که از قبل از سفر شروع میشود و در راستای ویژگیهای فردی و انگیزه گردشگر اتفاق میافتد و در تلاش است تجربهای متفاوت را رقم بزند. گردشگری خلاق بهصورت عمیق در چشماندازهای یک مقصد وارد میشود و شخص را درگیر فعالیتهایی بهغیر از فعالیتهای روتین زندگی کند.
وی افزود: گردشگری تجربهمحور، در زمان بازدید، با مشارکت فعال گردشگر سعی در خلق تجربه خلاق دارد؛ تجربهای که معناگرا، درگیرکننده احساسات، برگرفته از فرهنگ و آموزنده است و برای گردشگران تازگی دارد. این تجربه زمانی بهیادماندنی میشود که محیط و فضای تجارب در راستای مفهوم تجربه خلاق بهینه شود.
به اعتقاد این مدرس، گردشگری خلاق نیازمند طراحی خلاقانه یک تور است که برای خلق تجربه خلاق باید تور گردشگری خلاق طراحی شود و برای انجام این کار باید شاخصهایی را رعایت کنیم. باید درک کنیم که مخاطبان ما متفاوتاند پس باید اتفاقی متفاوت را رقم بزنیم. جنسیت، سن، علایق، تحصیلات، درونگرا و برونگرا بودن فرد، تصویر مثبت و منفی فرد از مقصد و انتظار و انگیزه گردشگر از حضور در تور، نکاتی هستند که به شناخت راهنمای تور از مخاطب خود کمک میکنند. البته یک راهنمای حرفهای تشخيص میدهد که مخاطبش چه ویژگیها و انتظاراتی دارد.
به گفته فرهادی، در سطح جهانی، تدوین بوم طراحی تور خلاق را برای نخستین بار، انجام میدهیم. باید توجه کنیم که مخاطبان ما متفاوتاند و مادامی که میخواهیم تجربهای خلاق را رقم بزنیم و تور خلاقی طراحی کنیم، الزاماً برای همه بهیادماندنی نخواهد بود.
وی با اشاره به اینکه یک تور خلاق باید برگرفته از فرهنگ باشد؛ زیرا فرهنگ مقاصد با یکدیگر متفاوت است، توضیح داد: برای مثال تورهای آشپزی در شهرهای گوناگون با يکديگر متفاوت هستند. به میزانی که فعالیتی برای گردشگر جدید باشد، آن گردش و تور برایش بهیادماندنی میشود. طراحی ایدهها و فعالیتها در تازگی آنها مؤثر است. اگر تازگی با عنصر فرهنگ آمیخته شود، موجب خلق تجربه جدیدی خواهد شد؛ زیرا فرهنگ متمایز است.
فرهادی ادامه داد: اگر بخواهیم یک تور گردشگری خلاق داشته باشیم، باید عناصر فرهنگی را درون آن جای دهیم. یادگیری، نکته بعدی در طراحی یک تور خلاق است؛ به این معنا که یک تور خلاق باید بهگونهای طراحی شود که مخاطب از لحظه ورود مطالب ارزشمندی فرا بگیرد؛ برای مثال در تور موسیقی، افراد تفاوت سازهایی همچون تار، دوتار و سهتار را فرامیگیرند.
وی با اعتقاد بر اینکه اجرای تور خلاق باید در محیط خلاق انجام شود، اظهار کرد: برای مثال مهماننوازی مقولهای است که در محیطی خلاق اتفاق میافتد و موجب میشود تا گردشگر در آن محیط احساس ارزشمندبودن کند. دسترسی به اطلاعات و خود مکان و فضای حسی مقصد، دیگر موارد حائز اهمیت در طراحی تور خلاق بهشمار میروند.
این دانشآموخته دکتری مدیریت گردشگری گفت: برخی فعالیتها همچون هنرهای تجسمی و نمایشی، کارگاههای صنايع دستی، ورزش، عکاسی، بازیها و… خلاقانه هستند و براساس آنها میتوانیم تور خلاق تدوین کنیم.
این کارشناس و فعال گردشگری همچنین به تورهای گردشگری خلاق که در ذهن مخاطب ماندگار شده اشاره کرد و افزود: باید از فعالیتهای خلاق که براساس آن میتوان تور خلاق را برگزار کرد استفاده کنید. برای مثال تور نقاشی، خوراک شناسی و…. برگزار کنید. تور خلاق موسیقی در ایرلند شمالی پس از آموزش موسیقی به گردشگران و معرفی هنرمندان موسیقی از گردشگران برای اجرای موسیقی دعوت میکند. در شانگهای چین یک موزه خوراکشناسی وجود دارد و گردشگر در این موزه علاوه بر شناخت آموزش میبیند که چگونه یک غذای چینی بپزد.